पाल्पा । यस वर्षको बडादसैँ सराय नाचेर बिदाइ गर्ने तयारी गरिएको छ । पाल्पाको विभिन्न स्थानमा रहेका कोतघर, देवीका मेन्दिर, दुर्गा मन्दिर, थुम्का, मौलादेवीका मन्दिरमा सराय नाचेर दसैँलाई बिदाइ गर्ने तयारी गरिएको छ । घटस्थापनादेखि महानवमीसम्म ब्रम्हादेवीमा दुर्गा पूजा गरेर कुविन्डो काटेर पुजा बिसर्जन गर्ने चलन रहेको छ ।
स्थानीयले देवीका मन्दिर र कोतघरमा राखिएका खुँडा, भाला, तरबार प्रदर्शन गर्दै ‘वाख्यै वाख्यै हो’ भन्दै सराय नाच नाच्छन् । बाजाको तालमा स्थानीय युवाहरू सराय नाचेपछि देवी मन्दिरमा पूजा स्थगन गरिन्छ ।
घटस्थापनादेखि सुरु गरिएको दुर्गा, देवी, भगवतीको पूजा आराधना सराय नाच नाचेपछि पूजासमेत विसर्जन गर्ने प्रचलन छ । यस्तो प्रचलन पाल्पासहित गुल्मी, अर्घाखाँची, पर्वतलगायतका जिल्लामा समेत कायम रहेको छ ।
दसैँको अन्तिम दिन अर्थात् कोजाग्रत पूर्णिमाको दिन मन्दिरभित्रका खुँडा, खुकुरी, भालालगायतका हतियारसहित नाच्ने नाचलाई सराय भन्ने गरिन्छ । पाल्पा जिल्लाको ख्याहा, रैनादेवी छहरा, मुझुङ, लिपिनदेवी, बौघागुम्हा, मस्याम लगायतका स्थानमा सराय नाच्ने प्रचलन रहेकाे छ ।
